Praca archeologa jest często porównywana do działalności detektywistycznej. Tym razem przyszło nam rozwiązać zagadkę z nieodległej przeszłości. Jednym ze sposobów poszukiwania przez nas grobów wojennych jest analizowanie archiwalnych przypadków ujawnień szczątków ludzkich, które mogły należeć do ofiar II wojny światowej. Informację o jednej z takich sytuacji otrzymaliśmy od mieszkańców miejscowości Mostki w województwie lubuskim.

W 2006 roku, podczas budowy kanalizacji, doszło tam do natrafienia na mogiłę masową. Na miejsce została wezwana policja, która powiadomiła o tym fakcie Prokuraturę Rejonową w Świebodzinie. Wydobyte na powierzchnię szczątki zostały zabezpieczone i przekazano je do analizy antropologicznej. Biegły medycyny sądowej stwierdził, że ujawnione kości należały do co najmniej 6 osób i spoczywały w ziemi około 60 lat. Następnie elementy szkieletów przekazano do prosektorium szpitala w Świebodzinie. Nasze doświadczenie wskazuje, że służby które prowadzą czynności w miejscach ujawnienia pochówków ludzkich nie posiadają odpowiednich narzędzi i umiejętności w tym celu. Dlatego też postanowiliśmy zbadać miejsce odkrycia mogiły w Mostkach.

Podczas dwóch dni prac odnaleźliśmy rozproszone szczątki 13 żołnierzy niemieckich i jeden przełamany znak tożsamości. Ogromnym zaskoczeniem dla nas było odkrycie pofragmentowanych szkieletów 8 osób złożonych w plastikowym worku. Przypuszczamy, iż kości zostały zebrane przez osoby pracujące przy inwestycji i zakopane w pobliżu. Postanowiliśmy również odnaleźć szczątki, które w 2006 roku trafiły do prosektorium w Świebodzinie, aby scalić je z tymi, które odkryliśmy obecnie. Niestety okazało, że w międzyczasie szpital został przeniesiony i dokumentacja zaginęła. Dlatego też zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o wszelkie informacje, które pozwolą nam odnaleźć szczątki żołnierzy, które zostały ujawnione w Mostkach w 2006 roku. Za zgłoszenie sprawy i okazaną pomoc chcielibyśmy serdecznie podziękować Panu Mariuszowi Lisowskiego, którego zaangażowanie i nieustępliwość doprowadziła do przeprowadzenia prac.