Pomimo upływu 80 lat od zakończenia II wojny światowej polskie lasy wciąż kryją świadectwa niewyjaśnionych zbrodni. Naszym obowiązkiem jest odnajdywanie takich miejsc i przywracanie nie tylko tożsamości, ale i godności ofiarom.

Na zlecenie wielkopolskiej Gminy Mosina przeprowadziliśmy w dniu 22 października 2025 r. badania archeologiczne mogiły znajdującej się w obrębie miejscowości Sowiniec. W trudno dostępnym terenie leśnym od wielu lat stał krzyż wieńczący betonowe obramowanie. Okoliczni mieszkańcy wiązali tą mogiłę z wydarzeniami z okresu II wojny światowej, jednak brakowało precyzyjnych relacji.

Po założeniu wykopu sondażowego natrafiliśmy na jamę grobową przesuniętą względem upamiętnienia znajdującego się na powierzchni. Na głębokości około 1,2m odsłoniliśmy zbiorowy pochówek. W grobie znajdowały się szczątki 7 osób, jednak nie wszystkie szkielety były kompletne. Brakujące elementy szkieletów zostały wydobyte w wyniku częściowej ekshumacji w przeszłości. Nie wiemy jednak kto i kiedy podjął takie działania.

Analiza antropologiczna odkrytych przez nas szczątków wskazuje, iż w grobie pochowano mężczyzn w średnim lub podeszłym wieku. Elementy ubioru i dewocjonalia świadczą, iż byli to cywile wyznania katolickiego. Niektóre z czaszek nosiły ślady urazów mechanicznych. W grobie odnaleźliśmy ponadto 7 łusek po pociskach kal. 9mm.

Przeprowadzone badania w dużej mierze wyjaśniają tajemnicę mogiły z Sowińca. Spoczywają w niej Polacy zamordowani przez Niemców w początkowej fazie II wojny światowej. Egzekucji dokonano najpewniej tuż przy grobie poprzez oddanie strzałów z broni palnej, a rannych dobito uderzeniami w głowę. Rodzaj użytej broni (pistolety Walther P38 lub Parabellum P08) wskazuje, iż zbrodni dopuścić się mogli członkowie niemieckich formacji policyjnych.

Mamy nadzieję na pełne poznanie historii ofiar z sowińskiego lasu. O losie ich szczątków zadecydują w najbliższym czasie Gmina Mosina we współpracy z Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim.